"Stoklanan o Covid-19 aşıları nerede kullanılacak..?"

Habertürk Gazetesi yazarı Serdar Turgut, onay almadan stoklanan aşıların akıbetini sorguladı..

Covid-19 salgınına karşı etkili bir aşı bulabilmek için dünya çapında 170'den fazla ekibin çalışmakta olduğu biliniyor. Bazı şirketler aşı araştırmalarında üçüncü faza geçti. Aşı adayı, bu fazda dünyanın dört bir yanında geniş insan grupları üzerinde deneniyor. Üçüncü faz, uzun süren bir aşama.

Aşılarını bir yandan insanlar üzerinde deneyip, çeşitli yönlerden inceleyen ABD şirketlerinin bazıları, denemeler devam ederken riskli bir adım atarak üretime de geçtiler; onay alıp almayacağı belli olmayan aşıları şimdiden stoklamaya başladılar.

Böylece eğer ürettikleri aşı Amerikan Food and Drug Administartion’dan (FDA) emergency (acil durum) onayı alırsa geniş çapta hazır ve rakiplerine göre bir adım önde olacaklar. İzin geldiğinde erken üretime geçmenin avantajıyla, biriktirdikleri aşılar ile bir anda piyasaya girebilecekler.

Ya FDA izin vermezse stoklanan aşılar ne olacak?

Bu noktada çok önemli bir soru akla takılıyor. Denemeleri devam eden bu aşı eğer başarılı kabul edilmez ve FDA'dan onay alamaz ise ne olacak? Milyonlarca ve milyonlarca dolar değerinde olabilecek iken çöpe dönüşen bu aşı dağları, gerçekten de usulünce imha edilecek mi ve bunları kim, nasıl denetleyecek?

Hürriyet Gazetesi'nin ABD uzmanı yazarı Serdar Turgut; "Stoklanan o aşılar nerede kullanılacak" başlıklı pazar günkü yazısında bu soruyu sordu.

Şöyle yazdı Serdar Turgut; 

"Şirketlerin elinde akıbeti henüz meçhul olan bu aşılardan şimdiden milyonlarca adet olduğu bunların stoklarda bekletildiği biliniyor.

Ya o aşı beklenilen onayı alamazsa gerçekten de stoklardaki işe yaramaz olduğu anlaşılan aşıları tahrip etme yoluna gidecekler mi şirketler?

Yoksa kapitalizmin gerektiğinde insan hayatını hiçe sayan mantığı devreye girip bazı üçüncü dünya ülkelerinde o aslında işe yaramayan aşıların satılması yoluna mı gidilecek kuşkusu doğdu içimde."

"İnanmak istiyorum"

"Komplo teorisi yapmak peşinde değilim" diyen Turgut şöyle devam etti;

"Aksine sonunda piyasaya çıkarılacak aşının en doğrusu olduğuna inanmak istiyorum. Ama kapitalist dünya sisteminin çevre ülkelerindeki denetim kurallarına fazla güvenemiyorum.

Sistemin merkezinde şu aralar stoklanan aşıların global denetimini sağlayacak mekanizmaların güvenli devreye sokulacağına inanmak da istiyorum.

Sadece bazı kuşkularım var. Şu anda stoklanan o aşıların aslında işe yaramaz olduğu ortaya çıktığı gün o stokların tahrip edilmesinin mutlaka dünya kamuoyunun gözleri önünde yapılması gerektiğini düşünüyorum."

Söz konusu olan para büyük para..

Sözü edilen para çok büyük. Dolayısıyla kuşkular da büyük olacaktır.

Serdar Turgut yazısını şöyle tamamlıyordu;

"Dünyamızın yeni gireceği post salgın döneminde aşı konusunda ortada dönmeye başlayacak para miktarları yüzünden bu şirketlerin etiğe uygun davranıp davranmayacağı bence çok sıkı kontrol edilmeli.

Bunu merkez ülkelerdeki denetim mekanizmaları bence iyi yapamazlar. Çünkü bu şirketler merkez ülkelerde düzgün davransalar dahi bunu aynı şekilde çevre ülkelerde de tekrarlayacakları şüphelidir.

Bence bir aşı geldiğinde Birleşmiş Milletler dahil DSÖ ve diğer bazı uluslararası kuruluşlar devreye girip uluslararası ilaç şirketlerinin etik davranıp davranmadıklarını çevre ülkeler açısından kontrol etmeleri gerekiyor.

Türkiye de o aşama geldiğinde çok dikkatli olmalı ve aşıların kalite kontrolünü bizzat ve bilimsel açıdan doğru biçimde yapıyor olmalı. Ve de bunun sonuçları açısından tamamen şeffaf da davranmalı."

Yazının tamamı için tıklayınız