Önce lafı dinlenir adamlar ne diyor ona bakalım.
İkisi de ünlü gazeteci. Biri kaleminden kan damlayan köşe yazarı, diğeri televizyoncu, büyük kanallardan birinin haber merkezinin başına geçti yakınlarda..
Biri, önceki gün yazdı ve dedi ki:
" Varsa iddiaya giren, girelim.. Herhangi bir mahallede arama yap, buzdolaplarından Afrika’ya yetecek kadar ilaç kutusu çıkar."
Diğeri ekrana çıktı ve dedi ki:
" Fıkra olacak şeyi haber olarak veriyoruz çünkü doğru.. Bu olayları bir senaryo olarak drama müdürlüğüne götürsem ve böyle bir film çekeceğim desem bu kadar olmaz derler. SGK ilaç kullanımının...."
Şimdi, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) gereksiz ilaç kullanımının ne boyutta olduğunu belirlemek için 10 bin evi dolaşmış, her evde ortalama 6.6 kutu ilaç olduğunu tespit etmiş..
Yorumlamak ayrı bir konudur..
Bir araştırma dizayn edip uygulamak ve elde edilen verileri tasnif ederek raporlamak başka şeydir. Bu verileri okuyup, yorumlayıp, sonuçlara ulaşmak ise bambaşka bir şeydir. İki ayrı uzmanlık alanıdır. Konuya çok yönlü olarak hakim değilseniz, hele ki ağızdan ağıza dolaşan boş lafların kulak dolgunluğuna yatkınsanız, saçmalamanın tuzağına çok çabuk düşersiniz.
SGK'nın araştırmasında ortaya konan, her evde ortalama 6.6 kutu ilaç olduğu bulgusu, söylendiği veya sanıldığı gibi bir ortada bir ilaç israfı olduğunu göstermez. Çünkü bu ortalama 7 kutu ilaç zaten her evde olması gereken temel ilaçların alt sınırıdır. Bu veriler, evlerde ilaç israfı olduğu tezini kanıtlayacak veriler değildir.
Ha ülkede hiç mi ilaç israfı yoktur. Vardır tabi ama israfın kaynağı başka yerlerdedir ve bir başka yazı konusudur.
SGK'nin kendisi bile bunun farkında değil ki, evlerdeki bu zorunlu temel ilaç stoğunu israf olarak görüp, bunları toplayacak projeler oluşturmaya niyetleniyor.
Şimdi hadi gelin, hesabı birlikte yapalım.
Sıradan bir ev olsun örnek alacağımız. İlaçlar da ister banyodaki ecza dolabında, ister konsolun çekmecesinde dursun. Yakından bakalım şu stok ilaçlara.. Bakalım neler varmış?
1. kutu bir ağrı kesici. Evin hanımının başı tutmuş, almış. Bir kaçını kullanmış, kalanı duruyor. Zaman zaman lazım oluyor. (Aslında bu birkaç kutudur. Çünkü kimi zaman her ilaç her bünyeye aynı etkiyi göstermez. Kimi zaman da farklı olaylara farklı ağrı kesici kullanılır. Eklem ağrısı ile adet ağrısı gibi.)
2. kutu oğlanın soğuk algınlığında kalma bir anti gribal ilaç. Birazı kullanılmış, hasta iyileşmiş kalanı duruyor; bir dahaki soğuk algınlığında kullanılacak. Eh havalara bakılırsa eli kulağındadır.
3. kutu bir merhem, anne kullanıyor. Gentamisin Sülfat içeriyor. Son zamanlarda ev hanımlarında yaygın olarak görülen deterjan kaynaklı dermatitler için. Ayda bir gerekiyor.
4. kutu mide ekşimeleri için. Baba bazı bazı fazla kaçırıyor sofrada. Rahatlamak için gerekiyor ara sıra.. Kutu henüz yarıya inmemiş.
5. kutu bir yanık merhemi. Patates kızartırken kolu tavaya değen anne için. Ara sıra gerekiyor. Tam bir cankurtaran simidi. Olmazsa olmazlardan.
6. kutu bir göz damlası. Göz kuruluğu veya alerji için. için doktor vermiş. Tüketimi son yıllarda hızla yayılan bir ürün.
7. kutu doğum kontrol hapı. Kime lazım olduğunu açıklamaya gerek var mı?
8. kutu bildiğin aspirin. Artık doktorlar 40 yaş üstü her bulduğuna tavsiye ediyor, yazıyor. Kan sulandırıcı..
9. kutu vitamin hapı.. Omega 3 vb.
10. kutu bildiğin tentürdiyot veya türevi.
Bu liste 15 kutuya kadar çıkar ve gerçekçiliğinden hiçbir şey kaybetmez. Şimdi bu ilaç listesinin neresi israf söyler misiniz lütfen? Bunların hepsi her eve her an gerekebilecek ilaçlardır. Zaten daha önce doktora, eczacıya danışılmıştır. Aniden gerektiğinde kullanmak için dolapta dururlar, gerektiğinde de kullanılırlar.
Kaldı ki SGK'nın araştırması nüfusun yüzde 21'inin kronik bir hastalığı olduğunu söylüyor. Yani her 5 kişiden biri diyabet, tansiyon vb. Bu da ortalama bir hesapla listeye en az 2 kutu ilaç daha ekler.
Her evde ortalama 6.6 kutu ilaç olduğu kulağına gelince; "Bu ne israf yahu..!" diye ortaya çıkmadan önce az biraz düşünmek, bazılarının işine yarayabilir.
