Gıda takviyeleri ve bitkisel ürünlerde ruhsat meselesi..!

Gıda takviyeleri ve bitkisel ürünlerde ruhsatlandırma işlemini hangi Bakanlık yapmalı?

Gıda takviyeleri, protein tozu, zayıflama hapları, çeşitli bitkisel ürünler ve diğer takviye gıdaların ruhsatlandırma işlerinin Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yapılıyor olması, eczacılık dünyasında öteden beri tartışılıyor.

Eczacılık ve tıp dünyasında bu konuda farklı görüşler var. Bir grup, güvenilirliği tartışmalı olan bu ürünlerin Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılması gerektiğini, satışlarının ise eczanelerden reçete ile yapılmasını savunuyor.

Bu grup, insan sağlığını doğrudan ilgilendiren takviye gıdaların Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı yerine, Sağlık Bakanlığı’nın kontrolünde olması gerektiğini savunuyor.

İki farklı görüş

Acaba doğru olan hangisi; Gıda ve Tarım Bakanlığı mı, yoksa Sağlık Bakanlığı mı denetlemeli bu ürünleri?

Diğer grup ise mevcut sistemi savunuyor ve mevzuatın Avrupa Birliği müktesebatına uygun olduğuna işaret ederek özetle; "Önemli olan, izinleri hangi Bakanlığın verdiği değil, sağlıklı ve bilimsel olarak doğru bir ruhsatlandırma işlemi ve denetim yapılmasıdır." görüşünü savunuyor.    

Karar Gazetesi önceki gün bu konuda yaptığı soruşturmayı yayınladı. Tarafların görüşleri şöyle;

Prof. Dr. Cankat Tulunay:

"Tarım Bakanlığı hormonsuz domatesle ilgilensin"

“Bu ruhsatların Tarım Bakanlığı tarafından verilmesi tamamen yanlış. Sağlık Bakanlığı ruhsat komisyonlarının yükünü artırdığı için bu yetki yaklaşık 20 yıl önce Tarım Bakanlığı’na verildi. Yurt dışına baktığınızda ülkeye göre değişiyor.

Mesela ABD’de bitkisel gıda takviyeleri için izin almanıza gerek yok ama bir kişide herhangi bir toksik etki görüldüğünde yaptırımı çok büyük. Bizde ise yaptırım da yok.

Romatizma ilaçlarına streoid konulabiliyor Türkiye’de tıp doktoru bile olmayan pek çok kişi ‘bitkisel tıp uzmanıyım’ deyip televizyonlara çıkıp ürünlerini satıyor. Tabii aralarında tıp doktoru olanlar da var ama onlar da bir baltaya sap olamamış.

Tıp tıptır, alternatifi olmaz; tıbbın alternatifi mezardır. Tarım Bakanlığı’nda bu ürünlerin analizi nasıl yapılıyor, kim yapıyor, nasıl sonuç alınıyor bilmiyoruz. Oysa Sağlık Bakanlığı bu izinleri verse firmanın ciddi bir dosyayla başvurması gerekir. Bitkinin hangi rakımda yetiştiğinden ürünün içindeki katkı maddelerine her şey yazılır.

Mesela ginkgo bilobayı her bölgedeki her yaştan ağaçtan elde edemezsiniz. Bu işler Tarım Bakanlığı’nın işi değil, onlar hormonsuz domatesle uğraşsın. Bu işe Sağlık Bakanlığı el koymalı, insan sağılıyla ilgili doktorlar karar vermeli.”

Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta:

"Reçeteyle satılması gerekiyor"

“Besin desteklerinin, Gıda ve Tarım Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmasını doğru bulmuyorum çünkü bu ürünleri adları besin desteği veya gıda takviyesi olsa bile artık ‘tablet, kapsül, şurup, damla’ haline getirilmiş olan ilaçlar olmak görmek gerekir. Besin desteklerini, insanları ‘hapçı yapmak’, sağlıklı beslenmeden uzaklaştırmak için kurulmuş hain tuzaklar olarak görüyorum. Bu ürünler bilimsel delilleri dayanak göstererek değil palavralarla satılıyor.

İznin Sağlık Bakanlığı tarafından verilmemesini ABD’de bu tür ürünlere ilaçlar gibi ruhsat verilmemesine yani Amerika özentisine bağlıyorum.

Oysa tablet, kapsül veya şurup şeklinde dönüşen bu ürünleri birer ilaç olarak görmek gerekir. Bana göre bunlar eczanelerde ve doktor reçetesiyle satılmalı çünkü adı besin desteği olan bu ürünlerin çok ciddi sağlık problemlerine yol açtığı bilinmektedir.

Bu ürünlere Sağlık Bakanlığı’nın ruhsat vermesi ve bunların da eczanelerde doktor reçetesiyle satılması gerekir.”

Dr. Ümit Aktaş:

"Her şey Avrupa'daki gibi yapılıyor"

“Dünyanın tüm gelişmiş ülkelerinde gıda takviyelerine Gıda Bakanlığı ruhsat verir. Bizim ülkemizde de bu bakanlığın tam ismi Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’dır. Gıda ürünlerini Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın denetlemesi ne kadar doğruysa, gıda takviyelerini de aynı bakanlığın denetlemesi o kadar doğru.

Ayrıca, ülkemizde fitoterapi ve gıda takviyeleri mevzuatı Avrupa Birliği müktesebatı kapsamında çıkarılmıştır ve halihazırda Avrupa Birliği’nden daha gelişmiş bir mevzuatımız bulunmaktadır.

Ülkemiz, gıda takviyelerinin denetimi hususunda Avrupa Farmakopesi’ne tabidir, denetimler bu çerçevede yürütülür. Önemli olan izinleri hangi bakanlığın verdiği değil, sağlıklı ve bilimsel olarak doğru bir ruhsatlandırma işlemi ve denetim yapılması.

Örneğin, gıda takviyelerine Sanayi Bakanlığı ruhsat verip denetleseydi, ne değişirdi? Esas olan ruhsatlandırma ve denetim işinin sağlıklı ve doğru yapılması.

Ülkemizde bulunan mevcut gıda güvenliği mevzuatı son derece gelişmiştir. Şüphesiz, elde edilen yeni bilimsel verilere ve ihtiyaçlara göre her mevzuat gibi gıda takviyeleri mevzuatını da yenilemek, geliştirmek mümkündür.

Tabii ki denetimin sonu yoktur ve her zaman denetimler devam etmelidir. Ama bu konunun da bakanlığın hangisi olduğuyla alakası yoktur. “

Kaynak için tıklayınız